چگونه مسائل فیزیک را به راحتی حل کنیم؟ 5 تکنیک موثر

پاسخ دادن به مسائل فیزیک و حل کردن آنها، چیزی است که تمامی دانش‌آموزان و افراد کنکوری در ذهن خودشان برای آن رویاپردازی می‌کنند. به علت چالش‌هایی که این درس در هنگام محاسبات دارد، حل مسائل فیزیک بیشتر از آنچه فکرش را کنید، می‌تواند دردسرساز باشد؛ اما زمانی که تکنیک‌های انجام آن را در چنته داشته باشید، اوضاع متفاوت عمل می‌کند.

تکنیک‌هایی که در این مقاله از جهشینو به آن میپردازیم، هم از جنبه یادگیری فرمول‌های فیزیک کاربردی هستیم و هم به خوبی نشان می‌دهند که فیزیک را چگونه بخوانیم و از آن بهره ببریم.

مقاله مرتبط: چگونه در امتحان نهایی فیزیک 20 بگیریم؟ 7 روش تضمینی

چگونه مسائل فیزیک را به راحتی حل کنیم؟ معرفی بهترین تکنیک‌ها

درس چالش‌برانگیز فیزیک، احتمالا یکی از دروسی باشد که درصد بالایی از دانش‌آموزان برای پاسخ‌دهی به مسائل و سوالات گوناگون آن، دچار مشکلات زیادی می‌شوند. علیرغم اینکه کتاب‌ها و آموزش‌های بسیاری در فضای اینترنت و همچنین در قالب منابع فیزیکی وجود دارند، اما همچنان دانش‌آموزان بسیاری نمی‌توانند به یک سطح قابل‌ قبول برای رسیدگی به حل سوالات این درس برسند. اینجاست که باید از خودمان بپرسیم که با چه تکنیک‌هایی و چگونه می‌توانیم مسائل فیزیک را به راحتی حل کنیم. روش‌هایی که در ادامه ارائه شده‌اند، تکنیک‌های موثر و متنوعی هستند که می‌توانند برای پاسخ به سوالات امتحان و البته کنکور به کمک شما بیایند.

افزایش قدرت تحلیل سوال

تکنیک‌های تحلیل‌محور اساسا قدرت بالایی در پاسخ دادن به سوالات درس فیزیک ریاضی و فیزیک تجربی دارند، اما جنبه دشوار ماجرا این است که برای استفاده کردن و بهره‌وری از آن، شما نیازمند درک بالایی از مباحث فیزیک هستید که رسیدن به آن، ملزم به اختصاص زمان است. شاید این جمله را شنیده باشید که درک درست سوال نیمی از پاسخ است و اگر فردی بتواند به خوبی منظور مسئله را متوجه شود، قطعا به پاسخ خواهد رسید.

دانسته‌های خود را دسته‌بندی کنید

شگرد دیگری که حتما باید دانش‌آموزان از آن استفاده کنند، قدرت دسته‌بندی دانسته‌هایی است که متن سوال در اختیار ما قرار می‌دهد. به عنوان مثال سوال به شما X و Y را داده و مطابق اصول فیزیک، Z را طلب می‌کند. دانش‌آموزی که علاوه بر تسلط بر فرمول‌های فیزیک، این روش را به کار می‌گیرد، بسیار سریع‌تر به آنچه که باید به آن دست‌یابی پیدا کند، خواهد رسید و این از مزایای دسته‌بندی دانسته‌ها برای حل کردن مسائل فیزیک است.

درک الگوهای مرسوم طراحی مسائل

الگوها شبیه به نمادهای مخفی هستند که هرکسی نمی‌تواند آن را با چشمان خود ببیند. در واقع درک درست الگوها ارتباط مستقیمی به نحوه مطالعه فیزیک و فرمول‌های آن دارد و تنها استمرار در تمرین کردن می‌تواند به شما قدرت دیدن الگوهای مرسوم طراحی سوال را بدهد. در واقع طراحان سوال نیز همانند پاسخ‌دهندگان به آن، یک یا چند فرمول را در اختیار دارند و باید مطابق با آن، سوالی را خلق کنند.

به همین دلیل الگوهایی پدید می‌آیند که شباهت‌های کم و زیادی به یکدیگر دارند. دانش‌آموزانی که تجربه بالایی در حل سوالات دارند، خیلی سریع این الگوها را خواهند یافت و به آن پاسخ خواهند داد.

مقاله مرتبط: چگونه فیزیک را از پایه قوی کنیم؟ راهنمای 0 تا 100

از خودتان بپرسید!

در ابتدا شاید حضور چنین مسئله‌ای به عنوان یکی از تکنیک‌های فیزیک، عجیب به‌نظر بیاید، اما اگر به خوبی در مورد آن فکر کنیم، متوجه می‌شویم که شاید راهکار مناسبی باشد. در پاسخ به سوالات درس فیزیک، اوقات زیادی وجود دارد که آنقدر سردرگم می‌شویم که بخواهیم سوال موردنظر را رها کنیم. در حقیقت این یکی از ترفندهای طراحان سوال است که با ارائه یک مسئله گنگ، سطح دشواری آن را بالا ببرند.

اما در اوقاتی، این سوالات تنها با یک مشورت کوتاه با خود شخص، حل خواهد شد. مثلا از خودتان بپرسید که سوال دقیقا از من چه می‌خواهد؟ چه منابعی و فرمول‌هایی برای رسیدن به پاسخ سوال در اختیار من است؟ و چه فرمول‌هایی وجود دارند که داده‌های سوال با آن هم‌خوانی بیشتری دارند؟

تقسیم سوالات به بخش‌های کوچک‌تر

برخی اوقات واقعا باید با دید کوچک‌تری به دنیا نگریست تا بتوان منظره‌ای زیباتر را به چشم دید! البته که این گفته صرفا یک اصطلاح است ولی مطمئن باشید که برای نحوه خواندن فیزیک و حل سوال آن به یاری شما می‌آید. بدین‌گونه فکر کنید که عمده‌ای از سوالاتی که در کنکور و امتحان نهایی وجود دارند، نیاز به طی کردن مسیر طولانی خواهند داشت.

اگر شما بخواهید از همین ابتدا برای یافتن آن به صورت ذهنی مسیری را ترسیم کنید، احتمال ناامید شدن از یافتن پاسخ بالا خواهد رفت. به همین دلیل سوالات را به قسمت‌های کوچک‌تری تقسیم کنید و سعی کنید تا پس از یافتن جواب هر قسمت، از آن به عنوان کلیدی برای بخش‌های بعدی استفاده کنید.

جمع‌بندی را فراموش نکنید

جمع‌بندی آخرین مرحله از چرخه خواندن و تکرار مطالب است. در این مرحله دانش‌آموزان به یک برداشت کلی از مبحث اصلی می‌رسند و مطابق آن خودشان را برای امتحان آماده خواهند ساخت. جمع‌بندی فیزیک دهم، طبقه‌بندی مباحث درس فیزیک از اولین سال دبیرستان است و اگر دانش‌آموزان بتوانند در انجام آن تبحر پیدا کنند، قطعا در جمع‌بندی فیزیک یازدهم و فیزیک دوازدهم موفق خواهند شد.

مقاله مرتبط: اشتباهات رایج در مطالعه امتحان نهایی فیزیک؛ چرا 20 نمی‌شویم؟

بهترین منابع برای خواندن فیزیک

بگذارید پس از بررسی تمامی این مسائل، نگاهی نیز به بهترین منابع برای مطالعه فیزیک داشته باشیم. این منابع از بهترین عناوینی هستند که توسط انتشارات مختلف در کشور به چاپ رسیده‌اند و بازخوردهای بسیارعالی را کسب نموده‌اند.

رشته ریاضی

• جلد اول فیزیک دهم ریاضی خیلی سبز
• آموزش شگفت‌انگیز فیزیک یازدهم ریاضی
• جلد دوم فیزیک دوازدهم ریاضی مهر و ماه
• فیزیک جامع کنکور رشته ریاضی آبی قلم‌چی

رشته تجربی

• جلد اول فیزیک دهم تجربی خیلی سبز
• آموزش شگفت‌انگیز فیزیک یازدهم تجربی
• جلد دوم فیزیک دوازدهم تجربی مهر و ماه
• فیزیک جامع کنکور رشته تجربی آبی قلم‌چی

یکی از بهترین روش‌هایی که به کمک آن می‌توان مسائل فیزیک را به‌راحتی حل کرد، تسلط بر مفاهیم پایه‌ای فیزیک است. اما برای رسیدن به این تسلط، نیاز به یک منبع آموزشی کامل و قابل اعتماد دارید؛ منبعی که تمامی مباحث را به‌صورت مفهومی، دقیق و گام‌به‌گام آموزش دهد. کلاس فیزیک دهم، کلاس فیزیک یازدهم و کلاس فیزیک دوازدهم از جمله منابعی هستند که با پوشش جامع حتی ریزترین نکات و مسائل، به شما کمک می‌کنند تا بدون سردرگمی، فیزیک را عمیقاً یاد بگیرید و در امتحان و کنکور عملکرد درخشانی داشته باشید.

اشتباهات رایج هنگام خواندن فیزیک

حتی در هنگام خواندن مطالب، فصل‌ها و جمع‌بندی فیزیک نیز اشتباهاتی وجود دارند که مثل شرایط کنکور، برای خود دارای نمره منفی هستند که تلاش‌های مثبت شما را پاک خواهند کرد. این اشتباهات را اغلب دانش‌آموزان در نحوه خواندن فیزیک برای امتحان مرتکب می‌شوند و اگر شما می‌خواهید از تکرار آنها جلوگیری کنید، مطالب زیر را به خوبی مطالعه کنید.

عدم توجه به جنبه‌های مختلف یک فرمول

فرمول‌ها همیشه یک ورودی مشخص ندارند و می‌توان با یک تغییر کوچک، عملکردی متفاوت را از آنها دریافت کرد. هرقسمت از فرمول می‌تواند پاسخ اصلی سوال و همان عامل مجهولی باشد که طراح اصلی می‌خواهد شما در کنکور تجربی یا کنکور ریاضی فیزیک آن را بدست بیاورید.

حفظ کردن فرمول‌ها

فرمول‌ها برای یک دانش‌آموز، همانند ابزارهایی در دستان یک متخصص تعمیر تجهیزات هستند. هر متخصص به خوبی می‌داند که ابزارها را چگونه در دست گرفته و آنها را به کار گیرد. شما نیز در این مسئله باید همچون یک متخصص عمل کنید. تنها به حفظ کردن فرمول‌ها اکتفا نکنید و تا جای ممکن از هرکدام تعداد زیادی تمرین و تست حل کنید.

خواندن و صرفا خواندن

از خودتان نپرسید که فیزیک را چگونه بخوانیم، بپرسید که چگونه فیزیک را درک کنیم. خواندن بخشی از مسیر درک و حل کردن مسائل فیزیک است، اما همه‌چیز نیست. عوامل دیگری چون بودجه‌بندی، خلاصه کردن، تمرین و جمع‌بندی فیزیک نیز وجود دارند که باید توسط کنکوریان در اولویت قرار گیرند.

مقاله مرتبط: بهترین منابع فیزیک کنکور برای افراد ضعیف

استفاده از فرمول‌های یکبار مصرف

برخی کلاس‌های آموزشی به طرز عجیب و ترسناکی سعی می‌کنند تا برای هرسوال، یک فرمول جداگانه را ارائه بدهند. این مسئله در ظاهر جذاب و موثر است، اما در باطن آنقدری فرمول را بر روی دوش شما قرار می‌دهد، که نمی‌توانید فشار همه آنها را تحمل کنید!

نداشتن توجه به زمان هرتست

هرتست یک فرصت جداگانه برای ارتقای نتیجه نهایی در کنکور است و زمان مشخصی برای حل آن وجود دارد. به همین دلیل سعی کنید افزون بر خواندن مطالب، قدرت تست‌زنی در زمان محدود را به خوبی بیاموزید.

خواندن همزمان چند مبحث متفاوت

هرروزی که از خواب بیدار می‌شوید، یک روز متفاوت و یک مسیر متمایز است. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که حتی برای بایگانی کردن اطلاعات ذهنی خود، ارزش زیادی قائل شوید. اگر هنوز متوجه منظور اصلی ما نشده‌اید، باید بگوییم که هرروز را به یک مبحث خاص در درس فیزیک (یا دروس دیگر) اختصاص بدهید.

خواندن همزمان چندین مبحث که اختلاف بسیاری زیادی بایکدیگر دارند، در زمان محدود موجب می‌شود که در هنگام کنکور و آزمون نهایی، دچار اشتباهات مختلف در حفظیات و به خاطر سپردن آنها شوید.

بهترین روش مطالعه درس فیزیک

پس از اینکه تمامی تکنیک‌ها و اشتباهات رایج در زمینه بودجه‌بندی فیزیک کنکور و نحوه خواندن آن را ارائه کردیم، می‌خواهیم در مورد روش مطالعه درس فیزیک صحبت کنیم. حقیقت ماجرا این است که سعی کنید تا حدودی مطابق الگوهای ذهنی خود که با آنها راحت‌تر هستید، عمل کنید. اگرچه شگرد‌های مثبت و عوامل منفی را همیشه باید مورد توجه قرار داد، اما فراموش نکنید که شما مستقل از سایر افراد هستید و نمی‌توانید برای نحوه خواندن فیزیک برای امتحان و کنکور، دقیقا به شکل دیگران عمل کنید، چرا که در برخی اوقات این عمل اقدام جنبه‌های منفی را به همراه خواهد داشت.

سخن پایانی

در نگاه اول، حل کردن مسائل فیزیک صرفا به خواندن، درک مسئله و استفاده از فرمول‌ها برای حل آن بازمی‌گردد؛ اما وقتی به‌طور عمیق در درس فیزیک غرق می‌شویم، متوجه خواهیم شد که ارکان بی‌شماری از زمان آشنایی با مسائل، تا زمان حل کردن سوالات در امتحان در این روند نقش خواهند داشت. توجه داشته باشید که این گفته هم برای فیزیک دهم و هم برای فیزیک یازدهم و فیزیک دوازدهم صادق است. در این مقاله سعی شد تا با ارائه نکات کلیدی، به شما آموزش دهیم که چگونه مسائل فیزیک را به راحتی حل کنیم و به یک نتیجه مطلوب در آنها برسیم.

سوالات متداول