نحوه محاسبه معدل کتبی و نهایی سال 1404 + فرمول محاسبه

معدل بالا همیشه برای دانش آموزان تمام مقاطع تحصیلی مهم است. اهمیت این موضوع زمانی پررنگ‌تر می‌شود که دانش آموز متوسطه دوم باشید و هدف خاصی را برای قبولی در کنکور دنبال می‌کنید. از آنجا که معدل نهایی دروس پایه‌های یازدهم و دوازدهم در تعیین رتبه و تراز نهایی داوطلبان کنکور ۱۴۰۴ سهم زیادی را به خود اختصاص می‌دهد و تاثیر آن معادل ۶۰ درصد است، دانش آموزان تلاش می‌کنند در دروس کتبی خود نمرات بالایی کسب کنند و معدل امتحانات نهایی آن‌ها بالا باشد تا بتوانند در کنکور رتبه خوبی کسب کنند و رشته بهتری قبول شوند. اگر نحوه محاسبه معدل کتبی و نهایی خود را نمی‌دانید، در این مطلب روش دقیق محاسبه آن را به طور مفصل توضیح داده‌ایم، پس تا انتهای مطلب با جهشینو همراه باشید.

تفاوت معدل کتبی و معدل نهایی

بعضی دانش آموزان و داوطلبان کنکور هنوز هم تفاوت بین معدل کتبی، معدل کل و معدل نهایی را نمی‌دانند و آن‌ها را با هم اشتباه می‌گیرند.  بنابراین در نحوه محاسبه و تاثیر این معدل‌ها در رتبه کنکورشان دچار اشتباه و تردید می‌شوند. به طور کلی هر دانش آموز دو معدل دارد: معدل کتبی یا نهایی و معدل کل. ممکن است تصور کنید که معدل کتبی و نهایی با هم تفاوت دارند، اما حقیقت این است که هر دو به معدل دروس نهایی دانش آموزان در مقاطع یازدهم و دوازدهم گفته می‌شوند. البته در سال‌های پیش که فقط دروس دوازدهم به صورت نهایی و سراسری برگزار می‌شدند، معدل نهایی یا کتبی شامل نمرات دروس دوازدهم می‌شد.

معدل کل به معنای معدل تمام دروس دانش آموزان در مقطع متوسطه دوم است. یعنی هم دروسی که امتحانات آن‌ها به صورت داخلی برگزار شده است و در کنکور از آن‌ها سوال مطرح نمی‌شود و هم  امتحانات نهایی هر دانش آموز که همان معدل کل دانش آموزان است. شاید این سوال به ذهن‌تان خطور کند که کدام معدل برای کنکور موثر است؟ قطعاً معدل کتبی یا نهایی همان فاکتوری است که در نتیجه کنکور داوطلبان موثر است و معدل کل تاثیری در رتبه و تراز نهایی داوطلبان نخواهد داشت.

تاثیر نمرات مستمر در معدل نهایی

نمره مستمر همان نمره‌ای است که معلم با توجه به تلاش‌هایی که هر دانش آموز در طول سال داشته و با در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند امتحانات کلاسی یا شرکت در فعالیت‌ها به او اختصاص می‌دهد و در حقیقت نشان‌دهنده عملکرد هر دانش آموز در طول یک ترم تحصیلی است.

خیلی از دوازدهمی‌ها از مشاوران تحصیلی خود می‌پرسند که آیا نمرات مستمری که در طی سال می‌گیریم و در کارنامه ما ثبت می‌شوند، روی معدل نهایی ما تاثیری دارند یا خیر؟ قطعاً بله! چرا که نحوه محاسبه معدل نهایی هر دانش آموز به این صورت است که نمره مستمر هر درس او با ضریب ۱ با نمرات امتحان نهایی پایه‌های مختلف با ضریب هر یک از آن‌ها جمع می‌شود و در نهایت نمره سالانه یا پایانی او را تشکیل می‌دهند.

به همین دلیل توصیه می‌کنیم که حتماً در طول سال تحصیلی، درس‌ها را مطالعه کنید، تا می‌توانید سوالات تشریحی حل کنید، در فعالیت‌های کلاسی شرکت کنید و نمره مستمر خوب و قابل قبولی به دست بیاورید. چرا که در معدل نهایی شما تاثیر دارد و مطالعه خود را محدود به شب امتحان نکنید.

نقش دروس نهایی در معدل کتبی

معدل کتبی در حقیقت همان نمراتی هستند که دانش آموزان در امتحانات نهایی کسب می‌کنند. بنابراین حتماً باید این امتحانات را جدی بگیرند و با برنامه‌ریزی دقیق و واقع‌بینانه تعداد ساعات مناسبی را به مطالعه اختصاص دهند تا بتوانند معدل بسیار خوبی به دست بیاورند و از تاثیر آن در رتبه کنکورشان نتیجه رضایت‌بخشی بگیرند.

با توجه به اینکه نمرات دروس پایه دهم نیز نهایی شده‌اند، فعلاً معدل نهایی هر سه پایه دهم، یازدهم و دوازدهم برای داوطلبان کنکور ۱۴۰۵ تاثیر قطعی ۶۰ درصدی دارند؛ مگر اینکه سازمان سنجش طی اطلاعیه‌های بعدی تغییراتی در نحوه برگزاری کنکور و شرایط آن اعلام کند.

فرمول محاسبه معدل

فرمول و روش محاسبه معدل برای دانش آموزان در مقاطع تحصیلی مختلف، با یکدیگر متفاوت است و به همین دلیل نمی‌توانید از یک فرمول مشخص برای محاسبه معدل هر مقطع استفاده کنید.

فرمول محاسبه معدل کتبی نهایی

اگر دانش آموز یازدهمی یا دوازدهمی هستید و قصد محاسبه معدل کتبی خود را دارید باید بدانید که هر درس ضریب خاص خود را دارد و باید پس از ضرب نمره آن در نمره امتحان نهایی، با حاصل ضرب سایر نمرات در ضریب‌های آن‌ها جمع و بر جمع کل ضرایب تقسیم کنید تا معدل نهایی خود را به دست بیاورید، یعنی:

معدل نهایی =  مجموع حاصل ضرب نمره هر درس در ضریب آن ÷ مجموع کل ضرایب

فرمول محاسبه معدل کل

معدل کل یا معدل دیپلم به معنای میانگین معدل سه سال مقطع متوسطه دوم یعنی دهم، یازدهم و دوازدهم است. این معدل برخلاف معدل کتبی، روی نتیجه کنکور سراسری دانش آموزان تاثیر مثبت یا منفی ندارد، اما آگاهی از نحوه محاسبه آن برای دانش آموزان مهم است. چرا که در کارنامه فارغ‌التحصیلی و مدرک دیپلم آن‌ها معدل و ریز نمرات درج می‌شود. فرمول محاسبه معدل کل عبارت است از:

معدل کل = مجموع ضریب تعداد واحدهای هر درس در نمره آن ÷ جمع تعداد واحدهای دروس پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم

نحوه محاسبه معدل در مقاطع مختلف تحصیلی

هر فردی در طول زندگیش، پیش از ورود به دانشگاه در سه مقطع تحصیلی مختلف درس می‌خواند که عبارتند از:

• مقطع دبستان
• مقطع متوسطه اول
• مقطع متوسطه دوم

نحوه محاسبه معدل برای هر یک از این مقاطع تحصیلی با یکدیگر کاملاً متفاوت است که در ادامه توضیح مختصر و مفیدی راجع به نحوه محاسبه هر کدام ارائه خواهیم داد:

• محاسبه معدل مقطع دبستان: با توجه به اینکه نمره‌ای در دوره دبستان وجود ندارد و عملکرد دانش آموزان به صورت ارزشیابی کیفی توصیفی است، معدلی برای آن‌ها وجود ندارد و نتیجه عملکرد آن‌ها تحت عنوان‌های خیلی خوب، خوب، قابل قبول و نیاز به تلاش بیشتر اعلام می‌شود.
• محاسبه معدل دوره متوسطه اول: دانستن معدل مقطع متوسطه اول از این جهت برای دانش آموزان مهم است که تاثیر بسیار زیادی بر انتخاب رشته آن‌ها در مقطع متوسطه دوم خواهد داشت. معدل کل دانش آموزان در این مقطع عبارت است از مجموع نمرات سالانه تمام دروس تقسیم بر سه برابر تعداد درس‌های آن پایه. فرمول محاسبه نمره سالانه آن‌ها عبارت است از:

([نمره مستمر نوبت اول + نمره پایانی نوبت اول] ÷ 2 + [نمره مستمر نوبت دوم + نمره پایانی نوبت دوم] ÷ 2) × 2

• معدل مقطع متوسطه دوم: معدل کتبی دانش آموزان این مقطع شامل میانگین معدل هر سه پایه دهم، یازدهم و دوازدهم و معدل کل آن‌ها شامل مجموع نمرات سالیانه و مستمر می‌شود. فرمول محاسبه معدل کل دوره متوسطه دوم عبارت است از:

[نمره درس ۱ × تعداد واحد یا ضریب آن]  + [نمره درس ۲ × تعداد واحد یا ضریب آن]  + [نمره درس n × تعداد واحد یا ضریب آن]  ÷ مجموع تمام ضرایب یا واحدها

سخن پایانی

محاسبه معدل همیشه برای دانش آموزان مقاطع مختلف تحصیلی مهم است، اما نحوه محاسبه معدل امتحانات نهایی برای دانش آموزان اهمیت ویژه‌ای دارد. چون در نتیجه کنکور آن‌ها موثر است و با معدل کل تفاوت دارد. در حقیقت معدل کتبی شامل مجموع نمرات امتحانات نهایی هر دانش آموز در ضرایب آن‌ها تقسیم بر تعداد کل ضرایب است. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری از تاثیر معدل بر انتخاب رشته یا موفقیت در کنکور بدانید، سوالات خود را در بخش کامنت‌ها از کارشناسان جهشینو بپرسید تا در اسرع وقت پاسخگوی شما باشند.

نویسنده : تیم تحریریه جهشینو

تیم تحریریه جهشینو متشکل از برترین اساتید و مشاوران کنکور کشور است. هر یک از اعضای این تیم سال‌ها تجربه تدریس و مشاوره در حوزه کنکور را در کارنامه خود دارند. این اساتید با شناخت کامل از ساختار کنکور و دروس مختلف، بهترین و کاربردی‌ترین مطالب را برای موفقیت شما در کنکور گردآوری کرده‌اند.