دلایل فراموشی در مطالعه؛ 5 تا از بهترین روش ها برای جلوگیری از آن

فراموشی هنگام مطالعه مشکلی است که خیلی از ما با آن روبه‌رو می‌شویم. مخصوصاً وقتی داریم درس می‌خوانیم، این مشکل بیشتر خود را نشان می‌دهد. وقتی چیزی را فراموش می‌کنیم، ناراحت و نگران می‌شویم چون احساس می‌کنیم زمان و انرژی‌مان را هدر داده‌ایم. این فراموشی دلایل مختلفی دارد که با دانستن آن‌ها می‌توانیم بهتر آن را مدیریت کنیم.

چرا در هنگام مطالعه فراموش می‌کنیم؟

علت فراموشی درس ها چیست؟ فراموشی در حین مطالعه به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. یکی از این دلایل این است که مغز ما نمی‌تواند همه اطلاعات را به یکباره به خاطر بسپارد. وقتی حجم زیادی اطلاعات به مغز وارد می‌شود، مغز نمی‌تواند همه آن‌ها را درست یاد بگیرد و به همین دلیل فراموش می‌کنیم. این موضوع بیشتر وقتی اتفاق می‌افتد که بخواهیم چندین موضوع را همزمان مطالعه کنیم.

دلیل دیگر فراموشی، نداشتن تمرکز است. وقتی حواسمان به چیزهای دیگر پرت می‌شود، مغز نمی‌تواند مطالب را به درستی به یاد بسپارد. همچنین، اگر از روش‌های خوب یادگیری مثل یادداشت‌برداری یا مرور مطالب استفاده نکنیم، اطلاعات سریعاً فراموش می‌شود. در نهایت، اگر مدت طولانی بدون استراحت درس بخوانیم، مغز خسته می‌شود و نمی‌تواند خوب کار کند، که این هم یکی از دلایل فراموشی مطلب است. اگر این دلایل را بشناسیم و به آن‌ها توجه کنیم، می‌توانیم به‌راحتی فراموشی را کاهش دهیم و بهتر یاد بگیریم.

دلایل روانشناسی فراموشی در مطالعه

موارد زیر بعضی از دلایل روانشناسی فراموشی در مطالعه است که در ادامه هر کدام را توضیح می‌دهیم.

• بار ذهنی زیاد
• عدم توجه کافی
• عدم استفاده از تکنیک‌های مناسب یادگیری

بار ذهنی زیاد

یکی از دلایل اصلی فراموشکاری، بار ذهنی زیاد است. مغز ما ظرفیت محدودی برای پردازش اطلاعات دارد. وقتی حجم زیادی از اطلاعات به مغز وارد می‌شود، مغز نمی‌تواند همه آن‌ها را به خوبی پردازش کند و به سرعت فراموش می‌کند. به عنوان مثال، زمانی که یک کتاب پیچیده می‌خوانید، مغز شما سعی می‌کند همه جزئیات را به یاد بیاورد، اما نمی‌تواند همه آن‌ها را در ذهن نگه دارد. مغز انسان شبیه به حافظه کامپیوتر است؛ وقتی ظرفیت آن پر می‌شود، نمی‌تواند اطلاعات جدید را ذخیره کند.

برای اینکه این مشکل کمتر پیش بیاید، می‌توانید اطلاعات را به بخش‌های کوچکتری تقسیم کنید. هر بار فقط روی یک بخش تمرکز کنید و اجازه ندهید که مغز شما با اطلاعات زیاد خسته شود. این کار کمک می‌کند که مغز شما بتواند بهتر اطلاعات را پردازش کند و آن‌ها را در ذهن نگه دارد.

عدم توجه کافی

دلیل دیگر فراموشی، عدم توجه کافی است. وقتی شما هنگام مطالعه حواستان به چیزهای دیگر می‌رود و تمرکز ندارید، مغز نمی‌تواند اطلاعات را به درستی یاد بگیرد. برای مثال، اگر در هنگام مطالعه به تلفن همراه خود نگاه کنید یا ذهنتان درگیر مسائل دیگر باشد، احتمالاً جزئیات آنچه خوانده‌اید را فراموش خواهید کرد.

برای حل این مشکل، سعی کنید محیط مطالعه‌تان را آرام و بدون حواس‌پرتی تنظیم کنید. اگر در مکانی باشید که هیچ چیز حواس شما را پرت نکند، مغز شما راحت‌تر می‌تواند تمرکز کند. همچنین، تمرین‌هایی مثل تنفس عمیق می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر تمرکز کنید.

عدم استفاده از تکنیک‌های مناسب یادگیری

یکی دیگر از دلایل فراموشی مطلب این است که ممکن است از روش‌های یادگیری درست استفاده نکنید. وقتی فقط یک بار چیزی را می‌خوانید و آن را مرور نمی‌کنید، خیلی سریع فراموش می‌کنید. مغز ما نیاز دارد که اطلاعات را مرتب مرور کند تا در حافظه بلندمدت بمانند.

برای جلوگیری از فراموشی هنگام درس خواندن، بهتر است مطالبی که می‌خوانید را مرور کنید. یادداشت‌برداری یا استفاده از فلش کارت‌ها هم می‌تواند کمک کند. این روش‌ها باعث می‌شوند که مغز شما اطلاعات را بهتر به خاطر بسپارد و در حافظه بلندمدت ذخیره کند. با انجام این روش‌ها می‌توانید فراموشی را کاهش دهید و مطمئن شوید که اطلاعات بهتر در ذهن شما می‌ماند.

اشتباهات رایج در مطالعه که باعث فراموشی می‌شوند

اشتباهات رایج در مطالعه که باعث فراموشی می‌شوند، می‌توانند خیلی از تلاش‌های ما را بی‌نتیجه کنند. مطالعه اصولی به رعایت روش‌های دقیق نیاز دارد، اما خیلی وقت‌ها به‌طور ناخودآگاه اشتباهاتی می‌کنیم که باعث فراموشی مطالب می‌شوند. این اشتباهات ممکن است به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث کاهش توانایی یادآوری و یادگیری شوند. در ادامه، به بررسی این اشتباهات و تأثیر آن‌ها بر فراموشی خواهیم پرداخت.

مطالعه طولانی بدون استراحت

یکی از اشتباهات رایج، مطالعه طولانی مدت بدون هیچ وقفه‌ای است. زمانی که شما ساعت‌ها بدون استراحت مطالعه می‌کنید، مغز شما خسته می‌شود و توانایی پردازش اطلاعاتش کم می‌شود. در این وضعیت، مغز نمی‌تواند اطلاعات را به‌خوبی ذخیره کند و این باعث فراموشی مطلب می‌شود.

برای اینکه مغز شما خسته نشود، بهتر است بین جلسات مطالعه‌تان استراحت‌های کوتاه داشته باشید. می‌توانید از روش‌هایی مانند پومودورو استفاده کنید؛ به این صورت که بعد از هر ۲۵ دقیقه مطالعه، ۵ دقیقه استراحت کنید. این استراحت‌های کوتاه کمک می‌کنند که مغز شما بتواند اطلاعات را بهتر پردازش کند و برای ادامه مطالعه آماده شود.

مطالعه بدون مرور مطالب

یک اشتباه دیگر این است که بعد از مطالعه یک فصل یا مبحث، هیچ‌گاه به آن مطالب بازنگردید. این کار باعث می‌شود که اطلاعات به حافظه بلندمدت شما منتقل نشوند و سریع فراموش شوند. مرور مطالب یکی از بهترین روش‌ها برای تثبیت اطلاعات است.

برای جلوگیری از این مشکل، حتماً بعد از هر مطالعه، مطالب را مرور کنید. مرور مکرر مطالب به مغز شما کمک می‌کند که آن‌ها را در حافظه بلندمدت ذخیره کند. همچنین، می‌توانید یک جدول زمانی برای مرور مطالب ترتیب دهید تا مطمئن شوید که هر مطلب را به‌طور مرتب بازبینی می‌کنید.

محیط نامناسب برای مطالعه

اگر در محیطی با سر و صدای زیاد یا حواس‌پرتی‌های مختلف مطالعه کنید، نمی‌توانید به‌درستی تمرکز کنید. این تمرکز نداشتن، باعث می‌شود که مطالب به‌خوبی در ذهن شما ثبت نشوند و به سرعت فراموش شوند.

برای اینکه تمرکز بیشتری داشته باشید، محیط مطالعه‌تان را طوری تنظیم کنید که هیچ چیزی حواس شما را پرت نکند. انتخاب یک مکان آرام و ساکت می‌تواند کمک کند که راحت‌تر روی مطالعه تمرکز کنید و مطالب را بهتر یاد بگیرید. با رعایت این نکات ساده، می‌توانید از اشتباهات رایج جلوگیری کنید و اطلاعات را به‌خوبی در ذهن خود نگه دارید.

5 تا از بهترین روش‌های جلوگیری از فراموشی در حین مطالعه

فراموشی در حین مطالعه می‌تواند برای هر کسی که در حال یادگیری است، یک مشکل جدی باشد. خوشبختانه روش‌ها و تکنیک‌های ساده‌ای وجود دارند که می‌توانند به شما کمک کنند تا از فراموشی جلوگیری کنید و اطلاعات را بهتر به خاطر بسپارید. در ادامه به پنج روش مفید و مؤثر برای جلوگیری از فراموشی اشاره می‌کنیم.

استفاده از فلش کارت‌ها

فلش کارت‌ها یکی از بهترین روش‌ها برای یادگیری هستند. این ابزار به شما کمک می‌کند تا اطلاعات را به‌طور مرتب مرور کنید و از فراموشی جلوگیری کنید. می‌توانید از اپلیکیشن‌های فلش کارت مانند Anki یا Quizlet استفاده کنید که به شما این امکان را می‌دهند که مطالب را در فواصل زمانی مشخص مرور کنید. این روش باعث می‌شود اطلاعات در حافظه بلندمدت شما باقی بماند.

تقسیم‌بندی زمان مطالعه

یکی از بهترین روش‌ها برای یادگیری مؤثر، تقسیم زمان مطالعه به بخش‌های کوچک است. وقتی زمان مطالعه طولانی باشد، مغز نمی‌تواند همه اطلاعات را به خوبی پردازش کند. به همین دلیل، بهتر است مطالعه را به قسمت‌های کوچکتری تقسیم کنید. روش‌هایی مانند پومودورو به شما کمک می‌کنند که پس از هر ۲۵ دقیقه مطالعه، ۵ دقیقه استراحت کنید. این کار کمک می‌کند مغز شما بیشتر تمرکز کند و اطلاعات را بهتر به خاطر بسپارد.

یادداشت‌برداری اصولی

یادداشت‌برداری یکی از تکنیک‌های بسیار مفید برای یادگیری است. نوشتن مطالب به شما کمک می‌کند که آن‌ها را بهتر درک کنید و راحت‌تر در ذهن‌تان نگه دارید. برای یادداشت‌برداری، می‌توانید از اپلیکیشن‌هایی مانند Evernote یا OneNote استفاده کنید. این نرم‌افزارها به شما کمک می‌کنند تا یادداشت‌هایتان را سازمان‌دهی کنید و در هر زمان به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.

استفاده از تکنیک‌های تندخوانی

تندخوانی به شما کمک می‌کند که سریع‌تر و با دقت بیشتر مطالعه کنید. این روش مخصوصاً برای کتاب‌های درسی یا مطالب طولانی مفید است. با یادگیری تکنیک‌های تندخوانی، می‌توانید اطلاعات بیشتری را در زمان کمتری بخوانید و در ذهن‌تان نگه دارید.

استراحت‌های منظم

استراحت‌های کوتاه و منظم در حین مطالعه، به افزایش تمرکز و کاهش خستگی کمک می‌کند. اگر بدون استراحت مطالعه کنید، ذهن‌تان خسته می‌شود و نمی‌تواند اطلاعات را به خوبی پردازش کند. برای جلوگیری از این مشکل، هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه یکبار ۵ تا ۱۰ دقیقه استراحت کنید تا مغز شما فرصت بازسازی و آماده‌سازی برای ادامه مطالعه پیدا کند. با استفاده از این روش‌ها می‌توانید فراموشی را کاهش دهید و به یادگیری مؤثرتر دست پیدا کنید.

چگونه با استفاده از تکنولوژی با فراموشی مبارزه کنیم؟

در دنیای امروز، تکنولوژی می‌تواند ابزاری بسیار مفید برای تقویت حافظه و جلوگیری از فراموشی باشد. با استفاده از اپلیکیشن‌ها و ابزارهای دیجیتال، می‌توانیم به راحتی فرآیند یادگیری خود را سازمان‌دهی کنیم و از فراموشی مطالب جلوگیری کنیم. از فلش‌کارت‌ها گرفته تا نرم‌افزارهای مدیریت زمان، تکنولوژی به ما این امکان را می‌دهد که اطلاعات را کاربردی‌تر یاد بگیریم و حافظه خود را تقویت کنیم.

اپلیکیشن‌های فلش کارت

اپلیکیشن‌هایی مثل Anki و Quizlet به شما کمک می‌کنند تا فلش کارت‌های دیجیتال بسازید. این اپلیکیشن‌ها به شما این امکان را می‌دهند که فواصل زمانی مشخصی برای مرور اطلاعات خود تنظیم کنید. این کار باعث می‌شود مطالب به حافظه بلندمدت شما منتقل شوند و از فراموشی جلوگیری شود.

نرم‌افزارهای یادداشت‌برداری

نرم‌افزارهایی مانند Evernote و OneNote به شما این امکان را می‌دهند که یادداشت‌های خود را به صورت دیجیتال ذخیره کرده و آن‌ها را سازمان‌دهی کنید. این نرم‌افزارها همچنین امکاناتی مثل جست‌وجو و طبقه‌بندی مطالب دارند که به شما کمک می‌کند اطلاعات را بهتر مدیریت کنید و به راحتی به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.

یادآوری‌های مبتنی بر وضعیت روحی

یکی از روش‌های جالب برای مبارزه با فراموشی، استفاده از یادآوری‌های مبتنی بر وضعیت روحی است. به جای تنظیم یادآوری‌ها در زمان‌های ثابت، برخی اپلیکیشن‌ها می‌توانند بر اساس احساسات یا سطح انرژی شما، یادآوری‌ها را زمان‌بندی کنند. این رویکرد به شما کمک می‌کند تا مطالب را در زمانی که بیشترین تمرکز را دارید، مرور کنید. این روش هنوز چندان شناخته‌شده نیست، ولی می‌تواند در مواقع خاص کمک‌کننده باشد.

سخن پایانی

در پایان باید گفت؛ فراموشی در مطالعه یک مشکل رایج است که می‌تواند ناشی از بار ذهنی زیاد، عدم توجه، ضعف در تکنیک‌های یادگیری و عدم استفاده از روش‌های مناسب باشد. با استفاده از تکنیک‌های مؤثر مانند فلش کارت‌ها، تقسیم‌بندی زمان مطالعه، یادداشت‌برداری مؤثر و مرور منظم مطالب، می‌توان به راحتی از فراموشی جلوگیری کرد. همچنین، استراحت‌های منظم و استفاده از منابع مختلف می‌تواند به شما کمک کند تا مطالعه‌ای مؤثرتر داشته باشید و مطالب را به خوبی به خاطر بسپارید.

نویسنده : تیم تحریریه جهشینو

تیم تحریریه جهشینو متشکل از برترین اساتید و مشاوران کنکور کشور است. هر یک از اعضای این تیم سال‌ها تجربه تدریس و مشاوره در حوزه کنکور را در کارنامه خود دارند. این اساتید با شناخت کامل از ساختار کنکور و دروس مختلف، بهترین و کاربردی‌ترین مطالب را برای موفقیت شما در کنکور گردآوری کرده‌اند.