basket icon
login icon
زمان مطالعه : 13 دقیقه تاریخ انتشار : 10 دی 1403 بروزرسانی : 10 دی 1403

خستگی هنگام مطالعه؛ 8 دلیل بی حوصلگی هنگام درس خواندن

تصویر شاخص؛ خستگی هنگام مطالعه

خستگی و بی‌حوصلگی هنگام مطالعه ممکن است به دلایل جسمی مانند خواب ناکافی، تغذیه نامناسب، کم‌آبی بدن، و نور نامناسب محیط باشد. از طرف دیگر، عوامل روانی مانند استرس، اهداف غیرواقعی، فشار اطرافیان و عذاب وجدان نیز می‌توانند این مشکل را تشدید کنند. برای مقابله با این مشکلات، باید به بهبود شرایط خواب، تغذیه، محیط مطالعه و استراحت‌های منظم توجه کرد. همچنین، تنظیم اهداف مشخص و کاهش اضطراب نیز به کاهش خستگی کمک می‌کند.

آیا تا به حال ضعف، بی‌حوصلگی و خستگی هنگام مطالعه را تجربه کرده‌اید؟ احتمالاً پاسخ تعداد زیادی از شما به این سوال بله است. در بسیاری از مواقع حتی مدت زمان زیادی از شروع مطالعه نمی‌گذرد که با احساس خستگی و ضعف بسیار شدید تصمیم می‌گیرید کتاب را کنار بگذارید و کمی استراحت کنید.

همین موضوع نیز باعث می‌شود وقت خود را بیش از اندازه تلف کنید و به درس‌های خود به موقع نرسید. در چنین شرایطی اصلاً فرقی نمی‌کند چقدر به خود تلنگر بزنید که باید سریع‌تر به سراغ درس‌هایتان برگردید. حالا دیگر تمرکز شما کاملاً از دست رفته و برگشت به مطالب درسی کار بسیار دشواری خواهد بود. اگر شما هم از این شرایط خسته شده‌اید و دوست دارید بدانید چرا بی‌حوصلگی هنگام مطالعه را تجربه می‌کنید، تا انتهای مطلب با جهشینو همراه شوید.

تکنیک های درس خواندن و مطالعه؛ 5 روش موثر به همراه نکات کلیدی

مقاله مرتبط: تکنیک های درس خواندن و مطالعه؛ 5 روش موثر به همراه نکات کلیدی

چرا هنگام مطالعه خسته می شویم؟

خستگی و بی‌حوصلگی هنگام مطالعه از مشکلاتی است که خصوصاً دانش‌آموزان کنکوری خیلی با آن مواجه می‌شوند. شاید با خود فکر کنید این خستگی کاملاً نرمال و طبیعی است و هر آدمی حق دارد در چنین شرایطی کمی استراحت کند. اما در اغلب موارد خستگی شما با گذشت زمان از بین نمی‌رود و دیگر نمی‌توانید تمرکز خود را برای خواندن درس‌هایتان به دست آورید.

خستگی و بی‌حوصلگی زیاد موقع مطالعه می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. ما این دلایل را به دو دسته جسمی و روانی تقسیم می‌کنیم. فراموش نکنید شناسایی منشأ خستگی در هنگام درس خواندن به شما کمک می‌کند این احساس را به خوبی مدیریت و دیگر وقت خود را تلف نکنید. در ادامه، هم دلایل جسمی و هم دلایل روانی برای خستگی زیاد هنگام مطالعه را مورد بررسی قرار خواهیم داد:

عوامل فیزیکی خستگی هنگام مطالعه؛ جسم خسته

ممکن است منشأ خستگی شما در هنگام مطالعه کاملاً جسمی باشد. این یعنی چه؟ یعنی استفاده بیش از حد از اعضای بدن، مانند مغز، باعث شده که اکنون دیگر توان کافی برای ادامه مطالعه نداشته باشید. وقتی از جسم خود بیش از حد کار می‌کشید، طبیعی است که انرژی و توان بدنی سابق را از دست بدهید. البته این تنها دلیل خستگی جسمی هنگام مطالعه نیست؛ دلایل دیگری نیز وجود دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:

  • خواب ناکافی و یا بی‌کیفیت: باعث کاهش انرژی و احساس خستگی مزمن خواهد شد. برای آنکه بتوانید مطالعه خوبی داشته باشید، اول باید به میزان کافی در شبانه ‌روز بخوابید. روزانه ۷ الی ۸ ساعت خواب با کیفیت برای بازسازی بدن و تقویت تمرکز لازم است.
  • تغذیه نامناسب: می‌تواند دلیل دیگر خستگی جسمی هنگام مطالعه باشد. عدم دریافت مواد مغذی و مصرف بیش از حد غذاهای شیرین و یا پرچرب، نه تنها باعث بهبود سطح انرژی بدن شما نخواهد شد، بلکه بی‌حالی‌های متوالی هنگام درس خواندن را برای شما در پی خواهد داشت.
  • عدم نوشیدن آب کافی: بهتر است نوشیدن آب کافی را برای بهبود شرایط خود جدی بگیرید. اگر بدن شما دهیدراته شود، به راحتی تمرکز خود را از دست می‌دهید و سردردهای طولانی‌ مدت را تجربه می‌کنید. نوشیدن آب کافی از ضروریات مقابله با بی‌حوصلگی هنگام مطالعه است.
  • درس خواندن با نور نامناسب: چشمان خود را دوست داشته باشید و برای درس خواندن نور کافی فراهم کنید. نور ناکافی قطعاً موجب بروز خستگی و بی‌حوصلگی هنگام درس خواندن خواهد شد.
عوامل فیزیکی خستگی

عوامل روانی خستگی هنگام مطالعه؛ ذهن خسته

گاهی خستگی و بی‌حوصلگی شما موقع درس خواندن منشأ کاملاً روحی و روانی دارد و با خوابیدن و استراحت کردن هم از بین نمی‌رود. انسان‌ها معمولاً عذاب وجدان ناشی از استراحت‌های بی‌دلیل و طولانی‌مدت را نیز تجربه می‌کنند. این عذاب وجدان در کنار خستگی روحی باعث می‌شود دیگر نتوانید به کتاب‌های خود برگردید. البته فراموش نکنید افسردگی و خستگی‌های روحی خیلی با تنبلی کردن متفاوت هستند. پس از سرزنش کردن خودتان پرهیز کنید. حالا برخی از عوامل خستگی روحی و روانی هنگام مطالعه را بررسی می‌کنیم تا منشأ خستگی خود را شناسایی کرده و از شر آن‌ها خلاص شوید.

  • استرس و اضطراب بالا: شاید نگران موفقیت در امتحانات خود هستید و اضطراب زیاد ذهن شما را خسته کرده است. استرس بیش از حد قطعا یکی از دلایل بی‌حوصلگی هنگام مطالعه می‌باشد.
  • اهداف بلند پروازانه: اهداف خیلی بزرگ و غیرقابل ‌دسترس می‌توانند خستگی‌های طولانی‌مدت موقع مطالعه را به وجود آورند. به بیان دیگر، شما دیگر انگیزه لازم برای درس خواندن را نخواهید داشت و احساس ناامیدی خیلی زود موقع مطالعه به سراغ شما می‌آید.
  • فشار اطرافیان: فشارهای بالا از سوی اعضای خانواده، دوستان و معلمان باعث می‌شود شما احساس خستگی روانی خیلی زیادی را موقع درس خواندن تجربه کنید.
  • احساس گناه و عذاب وجدان: گاهی نرسیدن به برنامه‌های درسی خود باعث احساس عذاب وجدان می‌شود که این یکی از دلایل مهم بی‌حوصلگی و خستگی هنگام مطالعه می‌باشد.
روش صحیح درس خواندن؛ روش مطالعه تک رقمی‌ها

مقاله مرتبط: روش صحیح درس خواندن؛ روش مطالعه تک رقمی‌ها

دلایل جسمیدلایل روانی
خواب ناکافی و بی‌کیفیت:  خواب کم باعث کاهش انرژی و خستگی مزمن می‌شود.استرس و اضطراب:  نگرانی از امتحانات و اضطراب زیاد ذهن را خسته می‌کند.
تغذیه نامناسب:  مصرف غذاهای شیرین و چرب باعث کاهش انرژی و بی‌حوصلگی می‌شود.اهداف بلندپروازانه:  اهداف غیرقاب ل‌دسترس موجب ناامیدی و کاهش انگیزه می‌شود.
نوشیدن آب ناکافی:  دهیدراته شدن بدن منجر به از دست دادن تمرکز و سردرد می‌شود.فشار اطرافیان:  فشار از سوی خانواده و دوستان باعث خستگی روانی می‌شود.
درس خواندن با نور نامناسب:  نور ناکافی باعث خستگی چشم‌ها و بی‌حوصلگی می‌شود.  

بهترین روش‌های مقابله با خستگی و بی حوصلگی هنگام مطالعه؛ روش‌های ساده وکاربردی

خستگی و بی‌حوصلگی هنگام درس خواندن یکی از مشکلاتی است که بسیاری از ما با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم. خوب است بدانید که راهکارهای طلایی برای مقابله با این بی‌حوصلگی و خستگی وجود دارند که کارکرد آن‌ها ثابت شده است.

نگران خستگی هنگام مطالعه نباشید و با خیال راحت و به‌کارگیری این نکات طلایی در فصل امتحانات شروع به درس خواندن کنید.  راهکارهای کلیدی برای مبارزه با خستگی هنگام مطالعه عبارتند از:

در محیطی با نور مناسب درس بخوانید

داشتن نور کافی برای مطالعه اولین گام است که می‌توانید برای مبارزه با خستگی خود بردارید. همچنین نوع نوری که در اتاق شما وجود دارد مهم است. نوری که از منابع طبیعی وارد اتاق می‌شود، مثل نور خورشید، در حفظ تمرکز و هوشیاری شما تأثیر بسیار زیادی خواهد داشت. تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که در طول روز با نور خورشید در تماس هستند، خواب بهتری را در طول شب نیز سپری خواهند کرد. اما اگر قصد مطالعه در هنگام شب را دارید، مطمئن شوید اطرافتان نور کافی وجود دارد تا موقع درس خواندن خسته و بی‌حوصله نباشید.

تصویر میانی خستگی هنگام مطالعه

گاهی هنگام درس خواندن تحرک داشته باشید

تحرک یکی از عوامل افزایش ‌دهنده خوب انرژی است که تأثیر آن نیز در مقالات علمی مختلف به اثبات رسیده. علاوه بر اینکه می‌توانید با تحرک از خستگی و خواب‌آلودگی هنگام مطالعه جلوگیری کنید، این کار به کاهش استرس در زمان امتحانات نیز کمک خواهد کرد. در واقع با کمی راه رفتن و استراحت‌ در فواصل زمانی مختلف بین درس خواندن، مطالعاتی را که داشتید بهتر به خاطر می‌سپارید. حتی ۱۰ دقیقه پیاده‌ روی بیرون از منزل کیفیت درس خواندن شما را تا حد قابل توجهی افزایش خواهد داد.

از دراز کشیدن موقع مطالعه خودداری نمایید

دراز کشیدن و راحتی خیلی زیاد موقع درس خواندن بسیار وسوسه‌انگیز است، اما خیلی زود باعث خواب‌آلودگی شما خواهد شد. در مقابل، صاف نشستن روی صندلی باعث می‌شود که سیستم عصبی ما فعال بماند. این یعنی مغز ما برای مدت زمان بیشتری دستور هوشیاری و آماده‌باش به بدن می‌دهد.

وقتی هنگام مطالعه دراز می‌کشید، نه تنها تمرکز شما به شدت کاهش می‌یابد، بلکه بعد از مدتی خواب‌آلود و بی‌حوصله می‌شوید، به طوری که دیگر نمی‌توانید کتاب در دست بگیرید. البته همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، هنگام نشستن هم گاهی از سر جای خود بلند شوید و قدم بزنید تا سطح انرژی خود را بالا نگه دارید.

به میزان کافی آب بنوشید

خستگی و بی‌حوصلگی هنگام درس خواندن یکی از علائم اصلی کم‌ آبی در بدن است. نوشیدن آب کافی تأثیر زیادی بر عملکرد شما دارد و کمبود آن می‌تواند درس خواندن را دشوار سازد. پس بهتر است هنگام درس خواندن همیشه یک لیوان آب کنار دست خود داشته باشید و هر از گاهی از آن بنوشید، خصوصاً اگر محیطی که در آن درس می‌خوانید بسیار گرم است. نوشیدن آب کافی هنگام مطالعه را اصلاً دست‌کم نگیرید.

چارتر مقاله خستگی هنگام مطالعه

هنگام مطالعه موزیک گوش کنید

سکوت برای برخی از افراد هنگام مطالعه مساوی با خستگی و بی‌حوصلگی خیلی زیاد است. اگر شما از این دسته افراد هستید، ایجاد یک صدای پس‌زمینه می‌تواند تمرکز شما را هنگام مطالعه افزایش دهد. البته فراموش نکنید که صدای پس‌زمینه نباید خیلی بلند یا خیلی کم باشد.

همچنین به شما پیشنهاد می‌کنیم از موزیک بی‌کلام هنگام مطالعه استفاده نمایید. البته قرار نیست موزیکی که هنگام مطالعه گوش می‌دهید فقط سنتی یا کلاسیک باشد. اما موزیک‌هایی با تکست‌های پیچیده کاملاً برعکس عمل می‌کنند و بی‌حوصلگی شما را برای مطالعه افزایش می‌دهند. انتخاب موزیک مناسب یکی از راهکارهای کاربردی برای مبارزه با خستگی هنگام مطالعه است.

بهترین روش درس خواندن برای شب امتحان؛ در کمترین زمان 20 بگیر

مقاله مرتبط: بهترین روش درس خواندن برای شب امتحان؛ در کمترین زمان 20 بگیر

استفاده از منابع مناسب برای یادگیری و درس خواندن

یکی از دلایلی که باعث می‌شود دانش‌آموزان از درس خواندن لذت نبرند، استفاده از منابع نادرست است. بعضی دانش‌آموزان با استفاده از منابع تستی درس می‌خوانند، بعضی‌ها با منابع تشریحی و بعضی‌ها با دوره‌ها. آمارها نشان می‌دهند که دیدن فیلم‌های آموزشی یا شرکت در دوره‌های آموزشی به دلیل ارتباط تصویری و توضیحات روان، تأثیر بیشتری بر یادگیری دارد.

اگر به دنبال یک منبع جامع برای یادگیری فیزیک کنکور هستید، دوره فیزیک کنکور می‌تواند یکی از بهترین انتخاب‌ها باشد. این دوره‌ها با پوشش کامل مفاهیم و ارائه تست‌های پرتکرار کنکور، شما را برای موفقیت در آزمون آماده می‌کنند. همچنین برای دانش‌آموزانی که در پایه‌های دهم و یازدهم هستند و می‌خواهند پایه‌ی خود را قوی‌تر کنند، دوره فیزیک دهم و دوره فیزیک یازدهم به صورت جداگانه طراحی شده است. این دوره‌ها شامل توضیحات دقیق مفاهیم کتاب درسی، مثال‌های کاربردی و حل تمرین‌های متنوع هستند تا یادگیری شما عمیق‌تر شود.

به خاطر داشته باشید که انتخاب منابع درست، نه تنها یادگیری را لذت‌بخش‌تر می‌کند، بلکه می‌تواند شما را یک قدم به هدفتان نزدیک‌تر کند. اگر هنوز منابع مناسبی پیدا نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم همین حالا نگاهی به دوره‌های آموزشی ما بیندازید.

روش‌های پیشگیری از خستگی هنگام مطالعه؛ پیشگیری بهتر از درمان!

علاوه بر راهکارهایی که برای مبارزه با خستگی هنگام مطالعه گفتیم، نکاتی نیز وجود دارند که به ‌طور کلی از بروز این خستگی پیشگیری می‌کنند. شما می‌توانید با رعایت همین چند نکته ساده، خستگی و بی‌حوصلگی خود را موقع درس خواندن کاهش دهید. اگر دوست دارید بدانید چگونه از بی‌حوصلگی موقع درس خواندن پیشگیری کنید، لیستی که در ادامه تهیه کرده‌ایم را از دست ندهید:

  • اهداف مطالعه خود را واضح و در دسترس تعیین کنید.  اینکه بدانید قرار است به چه چیزی برسید، به شما کمک می‌کند تا موقع درس خواندن بی‌حوصله نباشید.
  • برای خود قبل از شروع مطالعه یک جدول برنامه‌ریزی تنظیم کنید.  با یک برنامه مشخص دیگر هنگام مطالعه خسته نخواهید بود.
  • هر آنچه که باعث حواس‌پرتی شما هنگام درس خواندن می‌شود را از محیط اطراف و میز خود حذف کنید.
  • همیشه به میزان کافی استراحت کنید.  خواب کافی و باکیفیت موقع درس خواندن از خواب‌آلودگی جلوگیری کرده و کیفیت مطالعه شما را به حد قابل توجهی افزایش می‌دهد.
  • قرار مطالعه بگذارید و به‌صورت گروهی درس بخوانید.  حضور در گروه‌های مطالعه، انگیزه درس خواندن را در شما افزایش می‌دهد.
اینفوگرافی

رابطه تغذیه و خستگی هنگام مطالعه؛ چه بخوریم تا خسته نشویم؟

تغذیه می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سطح انرژی شما هنگام مطالعه داشته باشد. حتماً خوردن شیرینی‌جات و تنقلات هنگام مطالعه برای شما نیز وسوسه‌انگیز است، اما فراموش نکنید که برای یک مطالعه مؤثر، ابتدا باید هوشیار و بیدار بمانید!

واقعیت این است که خوردن مواد غذایی چرب و یا شیرین قند خون شما را به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهد. در چنین شرایطی، بیش از پیش احساس خستگی خواهید کرد. به طور کلی، هم زیاده‌روی در خوردن و هم نخوردن به موقع غذا موجب افزایش خستگی هنگام مطالعه می‌شود. بهتر است هنگام درس خواندن، وعده‌های غذایی سبک ولی در تعداد دفعات زیاد تهیه کنید. مواد غذایی حاوی پروتئین به همراه میوه و سبزیجات تازه و آجیل برای کنترل خستگی و بی‌حوصلگی بسیار مفید هستند. پس برای داشتن مطالعه مؤثر، مراقب تغذیه خود باشید.

کلام آخر

خستگی و بی‌حوصلگی هنگام مطالعه یک مشکل رایج است که می‌تواند بر کیفیت یادگیری و تمرکز شما تأثیر بگذارد. با شناخت دلایل جسمی و روانی این خستگی‌ها و استفاده از راهکارهای مناسب، می‌توانید این مشکل را کنترل کنید و مطالعه مؤثرتری داشته باشید.

رعایت نکات ساده مانند خواب کافی، تغذیه مناسب، تنظیم محیط مطالعه، و انجام حرکات سبک می‌تواند به شما کمک کند تا با انرژی بیشتری به مطالعه بپردازید. همچنین، با تعیین اهداف روشن و استفاده از تکنیک‌های مناسب، می‌توانید انگیزه و تمرکز خود را حفظ کنید و از خستگی‌های طولانی‌مدت هنگام مطالعه جلوگیری کنید. شما چه راهکارهایی برای مقابله با خستگی هنگام مطالعه دارید؟ آن‌ها را در بخش کامنت‌ها با همراهان جهشینو در میان بگذارید.

سوالات متداول

عوامل فیزیکی خستگی هنگام مطالعه چه چیزهایی هستند؟

خواب بی‌کیفیت، درس خواندن در نور نامناسب، ننوشیدن آب کافی و تغذیه نامناسب باعث خستگی جسمی شما هنگام درس خواندن می‌شوند.

چه عوامل ذهنی و روحی باعث ایجاد خستگی هنگام مطالعه می‌شوند؟

استرس و اضطراب، احساس گناه و عذاب وجدان، فشار خانواده و اطرافیان و اهداف بلندپروازانه باعث خستگی روحی شما هنگام مطالعه می‌شوند.

چه مواد غذایی بخوریم که هنگام مطالعه خسته نشویم؟

خوردن غذاهای سرشار از پروتئین و مصرف آجیل و سبزیجات به رفع خستگی هنگام مطالعه کمک می‌کنند.

تیم تحریریه جهشینو

تیم تحریریه جهشینو متشکل از برترین اساتید و مشاوران کنکور کشور است. هر یک از اعضای این تیم سال‌ها تجربه تدریس و مشاوره در حوزه کنکور را در کارنامه خود دارند. این اساتید با شناخت کامل از ساختار کنکور و دروس مختلف، بهترین و کاربردی‌ترین مطالب را برای موفقیت شما در کنکور گردآوری کرده‌اند.

دیدگاه

هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.